Οι κατασκευαστικές αστοχίες, που είναι γνωστές πάνω από 20 χρόνια, και η έλλειψη μόνιμου προσωπικού ήταν η αφορμή για τον νέο υπουργό Περιβάλλοντος, που λατρεύει τις ιδιωτικοποιήσεις, να αναφερθεί σ’ ένα άλλο σύστημα διαχείρισης του μοναδικού χώρου πρασίνου για τους κατοίκους των δυτικών δήμων του Λεκανοπεδίου
Οδοιπορικό της «Εφ.Συν.» καταγράφει τα προβλήματα αλλά και τις προσπάθειες που έχουν γίνει για να ζωντανέψει και να αναπτυχθεί σωστά το πολύτιμο αυτό μητροπολιτικό πάρκο της πρωτεύουσας.
Με τη συνήθη... κινδυνολογία, με «συνταγές» τύπου «Ολυμπιακής» και ΔΕΗ, ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο έως τώρα μητροπολιτικό πάρκο της πρωτεύουσας που αποτελεί τον μοναδικό χώρο πράσινου για τους κατοίκους των δυτικών δήμων του Λεκανοπεδίου.
«Οι εγκαταλελειμμένες λίμνες με τα ψόφια ψάρια, η δυσοσμία από τα κανάλια που έχουν στερέψει, οι σπασμένες λάμπες, η απουσία φύλαξης, οι “συλλογικότητες” που έχουν κάνει κατάληψη σε τμήμα του πάρκου, συνθέτουν μια αρνητική εικόνα, όχι αντάξια όσων το οραματίστηκαν», υποστηρίζει σε δήλωσή του ο Κωστής Χατζηδάκης, μετά την επίσκεψή του στο πάρκο Τρίτση στις 20 Αυγούστου και προαναγγέλλει ότι «αυτή η κατάσταση θα τερματιστεί» με μέτρα που θα ανακοινωθούν μέσα στον Σεπτέμβριο. Υπόσχεται «άμεση και καθαρή λύση», αλλά και «ένα απλό για αποτελεσματικό μοντέλο διαχείρισης», που είναι αρκετά σαφές μήνυμα για έναν υπουργό που λατρεύει τις ιδιωτικοποιήσεις...
Δύο είναι τα μεγάλα προβλήματα του πάρκου: οι κατασκευαστικές αστοχίες, που είναι γνωστές πάνω από 20 χρόνια, σε μια από τις συνολικά έξι λίμνες, καθώς και οι ελλείψεις μόνιμου προσωπικού.
Στο οδοιπορικό μας στην όαση του δυτικού Λεκανοπεδίου, διαπιστώσαμε την αγάπη του κόσμου και τις μεγάλες προσπάθειες που έγιναν από το 2016 από τη σημερινή διοίκηση και την ομάδα νεαρών επιστημόνων που εργάζονται εδώ και μερικούς μήνες στο πάρκο με συμβάσεις του ΟΑΕΔ. «Δεν κρύβουμε την πραγματικότητα, αλλά δεν πρέπει να μηδενίζουμε όσα προχώρησαν τις τελευταία χρόνια», μας λέει ο καθηγητής του Πολυτεχνείου Γιάννης Πολύζος, πρόεδρος του φορέα διαχείρισης του πάρκου.
Από το 2013, οι εγκαταστάσεις είχαν μείνει χωρίς ρεύμα και νερό, γιατί υπήρχαν ανεξόφλητοι λογαριασμοί προς τη ΔΕΗ και την ΕΥΔΑΠ, που ξεπερνούσαν τις 120.000 ευρώ. Στις αρχές του 2015, είχαν συμπληρώσει μια διετία απλήρωτοι οι τρεις μόνιμοι υπάλληλοι που υπήρχαν για το πάρκο! Το «φέσι», μαζί με τις εισφορές προς τα ασφαλιστικά ταμεία, ξεπερνούσε τις 200.000 ευρώ.
Υπήρχαν επίσης δικαστικές διενέξεις με κάποιους από τους παλιούς μισθωτές καφετεριών που διαθέτει το πάρκο και, λόγω των εκκρεμοτήτων, είχαν δεσμευτεί οι προσωπικοί λογαριασμοί των προηγούμενων προέδρων!
Με τον νόμο 4414/2016 θεσμοθετήθηκαν για πρώτη φορά σταθεροί πόροι για το πάρκο και εξασφαλίστηκαν περίπου 58.000 ευρώ τον μήνα από τους ΚΑΠ, όπως ονομάζονται οι αυτοτελείς πόροι της αυτοδιοίκησης, μέσω των οποίων καλύπτεται το μεγαλύτερο μέρος από τις πάγιες ανάγκες του.
Νοικιάστηκαν τρεις από τις συνολικά τέσσερις καφετέριες του πάρκου, που αποδίδουν περίπου 4.000 ευρώ τον μήνα. Τα ετήσια όμως έξοδα του φορέα αγγίζουν το ένα εκατομμύριο ευρώ και ένα μέρος του ελλείμματος της τελευταίας τριετίας καλύφθηκε με την εφάπαξ ενίσχυση από το Πράσινο Ταμείο με 300.000 ευρώ.
Ηταν μια λύση που συνάντησε την αντίδραση της δημοτικής αρχής Ιλίου, η οποία μαζί με τον Γ. Πατούλη, σημερινό περιφερειάρχη Αττικής και τότε με την ιδιότητα του προέδρου της ΚΕΔΕ, έχουν καταθέσει προσφυγή στο ΣτΕ για την ακύρωσή της!
Στον αντίποδα βρίσκεται ο Αναπτυξιακός Σύνδεσμος Δήμων Δυτικής Αττικής, που μέσα από προγραμματικές συμβάσεις και την προσωπική παρέμβαση του προέδρου του Γ. Παχατουρίδη υλοποιούν μικρά έργα που αναβάθμισαν το πάρκο.
Τα κονδύλια έχουν ήδη πιάσει τόπο. Με τη συνεργασία του δασαρχείου Αιγάλεω συντηρήθηκε για πρώτη φορά με επιστημονικό τρόπο το πράσινο. Τοποθετήθηκαν 15 νέα φωτιστικά που λειτουργούν με φωτοβολταϊκά συστήματα και συντηρήθηκαν άλλα 100, που υπήρχαν από παλιά. Εξασφαλίστηκε η λειτουργία του συστήματος πυροπροστασίας.
Αναδείχθηκαν οι εγκαταλελειμμένοι στάβλοι του Οθωνα και τα κτίρια που προστέθηκαν στη δεκαετία του 1990. Γύρω από την πανέμορφη αυλή και τις ποτίστρες για τα ζώα, που άλλαξαν χρήση, λειτουργούν χώροι για εκθέσεις και συναντήσεις, καθώς και μια καφετέρια.
Στις αποθήκες του πάρκου εντοπίστηκε παραπεταμένη η «Κιβωτός», η εμβληματική ξύλινη κατασκευή που το 2010 εκπροσώπησε την Ελλάδα στην Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής στη Βενετία. Η οικολογική σύνθεση, που εμπνέεται από την ελληνική φύση και φέρει την υπογραφή των εθνικών επιμελητών Ζήση Κοτιώνη και Φοίβης Γιαννίση, συντηρήθηκε και εξελίχθηκε σε hot spot για τις επισκέψεις σχολείων όλων των βαθμίδων.
Το πιο σημαντικό βήμα που έγινε την τελευταία τριετία αφορά την ενίσχυση του προσωπικού με 10 νέους επιστήμονες, που δουλεύουν με ετήσιες συμβάσεις και αμείβονται από τον ΟΑΕΔ. Στους τρεις μόνιμους κηπουρούς προστέθηκαν γεωπόνοι, βιολόγοι, μηχανικοί, που δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους για να ζωντανέψει και να αναπτυχθεί σωστά αυτή η πολύτιμη όαση του δυτικού Λεκανοπεδίου.
Με τον Γιάννη Πολύζο και τον Ευθύμιο Κοκκίνη, αντιπρόεδρο του φορέα διαχείρισης, περπατήσαμε το μεγαλύτερο μέρος του πάρκου. Ηταν μεσημέρι και στις καφετέριες ήταν λίγες οι παρέες που απολάμβαναν τη δροσιά των δένδρων. Συνταξιούχοι, νεαρές μητέρες με καρότσια και ομάδες νέων που χαίρονταν τις ημέρες πριν από την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς.
Περάσαμε από το... παροπλισμένο κεντρικό σιντριβάνι, που αντί για νερό έχει γκράφιτι, και φτάσαμε στον... «τόπο της εγκλήματος»: την πέμπτη λίμνη που πριν από μερικές ημέρες είχε μείνει χωρίς νερό. Οι πάπιες βρήκαν καταφύγιο στις άλλες λίμνες, αλλά εγκλωβίστηκαν οι κυπρίνοι. Η προσθήκη νερού έφερε πάλι τη ζωή στον υγροβιότοπο που οριοθετείται από έναν καλαμιώνα.
«Οι υδάτινες επιφάνειες σε ένα πάρκο ήταν η οικολογική πρόταση της μελέτης του γραφείου Παπαγιάννη, που εκπονήθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1980 και παραμένει πρωτοποριακή ώς τώρα. Εγινε όμως ο μεγάλος του πονοκέφαλος του πάρκου», μας ενημερώνει ο πρόεδρος του φορέα. Για την υδροδότηση των λιμνών χρειάζονται μεγάλες ποσότητες νερού, της τάξης των 500-600 κυβικών τη μέρα, που δεν είναι σωστό να εξασφαλίζονται από το δίκτυο της ΕΥΔΑΠ και επιπλέον είναι μια πανάκριβη επιλογή.
Από την αρχή είχαν προβλεφθεί να γίνουν τέσσερις γεωτρήσεις στο πάρκο, αξιοποιώντας το γεγονός ότι βρίσκεται σε μια περιοχή που παλιά διέθετε μποστάνια και πολλά πηγάδια. «Τα τελευταία χρόνια, όμως, λόγω και της κλιματικής αλλαγής, ο υδροφόρος ορίζοντας έχει κατεβεί αισθητά και το νερό των γεωτρήσεων δεν φθάνει», μας εξηγεί ο Γιάννης Πολύζος. Αποκαλύπτει ότι μια από τις βασικές πηγές υδροδότησης βρισκόταν στο ρέμα της Εσχατιάς, αλλά τα νερά δεν μπορούν πια να φτάσουν στο πάρκο, γιατί εμποδίζονται από τα αντιπλημμυρικά έργα που έγιναν και οδήγησαν σε εγκιβωτισμό της κοίτης του!
«Εξετάσαμε την περίπτωση να μεταφέρουμε νερό από πηγές στο Ποικίλο όρος, που απέχει 1,5 χλμ. από το πάρκο», μας ενημερώνει, σπεύδει όμως να προσθέσει πως η λύση εγκαταλείφθηκε γιατί αποδείχτηκε ότι το νερό είναι υφάλμυρο. «Η πιο αποτελεσματική και οικολογική λύση για όλα τα μητροπολιτικά πάρκα που υπάρχουν ή θα δημιουργηθούν στο Λεκανοπέδιο είναι να αξιοποιήσουμε το λεγόμενο “γκρίζο” νερό», τονίζει ο καθηγητής του Πολυτεχνείου.
Πρόκειται για τις ποσότητες καθαρού νερού που προέρχονται από τον τριτοβάθμιο καθαρισμό των αστικών λυμάτων στην Ψυττάλεια, αλλά σήμερα χάνονται, καταλήγοντας στον Σαρωνικό. Η περιοχή βρίσκεται μακριά από τις εγκαταστάσεις στην Ψυττάλεια, αλλά μπορεί να λειτουργήσει μια μικρή μονάδα βιολογικού καθαρισμού, καθώς πολύ κοντά στο πάρκο περνά κεντρικός αγωγός ακαθάρτων. Είναι μια πρόταση με την οποία έχει συμφωνήσει η ΕΥΔΑΠ, αλλά διαφωνεί η δημοτική αρχή Ιλίου.
Το κατασκευαστικό λάθος στην πέμπτη λίμνη είναι γνωστό από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, οπότε ολοκληρώθηκαν τα έργα διαμόρφωσης του πάρκου. Από τότε έχει διαπιστωθεί το πρόβλημα στη στεγανοποίηση του πυθμένα της, μέσω του οποίου χάνονται μεγάλες ποσότητες νερού και έτσι ψοφούν τα ψάρια. Εξασφαλίστηκε ήδη χρηματοδότηση και σύντομα θα ξεκινήσουν τα έργα που περιλαμβάνουν την τοποθέτηση νέας μεμβράνης, με την οποία θα εξουδετερωθούν τα σημεία της διαρροής νερού.
Η ιστορία του πάρκου
Ενα πολύτιμο κομμάτι της φύσης αναπτύσσεται μεταξύ των λεωφόρων Φυλής και Δημοκρατίας, αλλά παραμένει άγνωστο ακόμα και για πολίτες των όμορων δήμων Ιλίου και Αγίων Αναργύρων - Καματερού. Κυπαρίσσια, ελιές, φιστικιές και άλλα δείγματα της πλούσιας χλωρίδας της αττικής γης καλύπτουν μια έκταση που είναι πάνω από τρεις φορές μεγαλύτερη από το Πεδίον του Αρεως, τον πιο εκτεταμένο πνεύμονα πρασίνου μέσα στον αστικό ιστό.
Ο Πύργος Βασιλίσσης, όπως είναι το παλιότερο τοπωνύμιο της περιοχής, περιλαμβάνει έκταση περίπου 2.500 στρεμμάτων. Αγοράστηκε το 1848 από την Αμαλία, που δημιούργησε το πρότυπο αγρόκτημα και πρόσθεσε έναν μικρό πύργο με βοηθητικούς χώρους για τις ανάγκες της θερινής βασιλικής κατοικίας.
Επειτα από διαδοχικές αλλαγές ιδιοκτήτη, το κτήμα πέρασε στην ιδιοκτησία της οικογένειας Σερπιέρη και αργότερα μεγάλο μέρος του περιήλθε στο Δημόσιο. Από δεκαετίες έχουν κατασκευαστεί εργατικές πολυκατοικίες, ενώ σε μικρότερα κτίσματα στεγάζονται κοινωφελή ιδρύματα, όπως το κέντρο βρεφών «Μητέρα», η «Θεοτόκος» και η Στέγη Αναπήρων.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, με διάταγμα που φέρει την υπογραφή του τότε υπουργού ΠΕΧΩΔΕ Αντώνη Τρίτση, τα 913 στρέμματα του Δημοσίου, που είχαν μείνει ελεύθερα, μεταβιβάστηκαν στον Οργανισμό Αθήνας για να διαμορφωθούν σε μητροπολιτικό πάρκο. Ο χαρακτήρας του επικυρώθηκε στο Ρυθμιστικό του 2014, αλλά από την αρχή δεν είχε εξασφαλιστεί σταθερή χρηματοδότηση. Από το 2013 το πάρκο έφτασε στα όρια της χρεοκοπίας, με την κατάργηση του Οργανισμού Αθήνας που επιβλήθηκε με το πρώτο μνημόνιο.
Σήμερα, το πάρκο που φέρει τιμητικά το όνομα του Αντώνη Τρίτση, στην ουσία έχει περιοριστεί στα 600 στρέμματα. Το νότιο τμήμα του έχει καταληφθεί από τους όμορους δήμους που στεγάζουν διάφορες υπηρεσίες τους, καθώς και παλιά βαγόνια τρένων. Εχουν μάλιστα τοποθετηθεί «stop» και μπάρες, ενώ έχει επεκταθεί η οδός Μπίμπιζα για να υπάρχει πρόσβαση στις δημοτικές εγκαταστάσεις.
❗️Ο απολογισμός της διοίκησης του πάρκου, η θητεία της οποίας λήγει τον Οκτώβριο, θα παρουσιαστεί σε ανοιχτή συγκέντρωση που θα γίνει στις 17 Σεπτεμβρίου
Πηγή: efsyn.gr
Αναρτήσεις
